Faydalı Bilgiler
Oluklu Mukavva’da Dalga Cinsleri
Oluklu mukavva, ondüle edilmiş kağıdın, iki düz tabaka arasına yapıştırılması ile oluşur.
Dalga
Oluklara dik olan kesitte görülen ondüle, şekli nedeniyle dalga adıyla tanımlanır ve yüksekliğine, boyuna, metre’deki sayısına göre sınıflandırılır.
A Dalga
Oluk yüksekliğine bağlı olarak kalın duvarlı olması, düşeydeki yükleri çok iyi taşımasını, yatayda ise kolay ezilebildiği için çok iyi yastıklara yapmasını sağlar. Yüzey ezilmeye zayıf olan bu cins, dalga aralığının fazla olması nedeniyle, düzgün baskı yüzeyi vermez. Bu özellikler, çift dalga kombinasyonlarında A dalganın iç yüzde; birleştiği diğer dalganın, ince ve daha sık aralıklı olması nedeniyle dış yüzde kullanılmasını gerektirir. Başlangıçta ülkemizde çok yaygın kullanımı olan A dalga, yerini kâğıt kullanımı açısından daha ekonomik olan daha iyi baskı yüzeyi veren C dalga’ya bırakmaktadır.
B Dalga
Duvar kalınlığının az olması nedeniyle düşeydeki yükleri taşımadaki dayanıksızlığına karsın, dalgalarının daha sık olması nedeniyle yüzey ezilmeye oldukça dayanıklıdır. Yine bu niteliğine bağlı olarak baskıda oldukça iyi sonuç verir. Kullanımı en yaygın olan cinstir.
C Dalga
A ve B dalgadan sonra ortaya çıkan ve her ikisinin de iyi özelliklerini taşıyan bu dalga cinsi, iyi taşıyıcıdır ve baskıda iyi sonuç verir.
E Dalga
Metredeki oluk sayısının fazla olması nedeniyle, mükemmel yüzey ezilme dayanımı olan E Dalga, baskıda, tüm diğer dalga cinslerine göre en iyi sonucu verir. Bu özellikleri ve hafifliği nedeniyle, karton ambalajların yerine başarılı bir şekilde kullanılabilmektedir. E dalga, bir diğer dalga ile birleştiğinde, kusursuz ambalajlar oluştururlar, kendi başına taşıma ambalajı olarak kullanılmaz. E dalga aynı zamanda, ofset baskılı kartona lamine edilerek, tüketici ambalajı olarak kullanılır.
Yine aynı amaçlarla türeyen F dalga ise, tamamen bu amaca yöneliktir. En son üretilen dalga cinsi ise F dalganın % 20 daha ince, metre’de 0,6 mm yüksekliğinde 560 adet dalgası olan N dalgadır. Özellikleri kartona çok benzeyen bu dalga cinsi de laminasyonu oldukça uygundur.
Ondüle
Çeşitli dalga cinslerinde ondüle edilmiş fluting kağıdına verilen isimdir.
Tek Yüzlü
Bir yüzüne kâğıt yapıştırılmış ondüle tabakasına verilen isimdir. Bu malzeme sarma, sıkıştırma veya yastıklama amacıyla kullanılmakta olup, kutu yapımında kullanılmaz.
Oluklu Mukavva, en az üç tabaka kağıdın, geometrik bir form verilerek birleştirilmesi ile elde edilen levhaya verilen isimdir.
Çift Dalga Oluklu Mukavva (Dopel)
İç, dış, ara ve iki ondüle olmak üzere, beş kat kağıdın birbirine yapıştırılması ile, çift dalga oluklu mukavva elde edilir. Özellikle ihracat kutularında ve ağır yük taşıyan kutularda kullanılmaktadır.
Üç Dalga Oluklu Mukavva
İç, dış, iki ara ve üç ondüle olmak üzere yedi kat kağıdın birbirine yapıştırılması ile üç dalga oluklu mukavva elde edilir. Az üretilmekte olup, ağır sanayim ürünlerinin ambalajında kullanılmaktadır.
Oluklu Mukavvaların Kullanıldıkları Yerler
Kullanım amacına uygun olarak, farklı kalite ve gramajda kâğıt ve dalga seçimi ile, çeşitli kalitede oluklu mukavva elde edilebilir. Oluklarının özelliklerine göre, baslıca tek dalga oluklu mukavva türleri A,B,C,E olmak üzere dört tanedir. Bunlar kendi aralarında: E+B, B+A, B+C gibi birleştirilerek çift dalga; E+B+B, B+C+C, A+C+B, C+B+E gibi birleştirilerek üç dalga mukavvaları oluştururlar.
A dalga; Özellikle kendisi taşıyıcı olmayan ürünlerin ambalajlanmasında ve çok sıra üst üste istiflenecek ambarların yapımında; yastık görevi yapması ve sok emici olması nedeniyle de, ara bölme, takviye vb. malzemenin yapımında kullanılır.
B dalga: Her çeşit ürünün, özellikle kendisi de taşıyıcı olan ürünlerin ambalajında, kalıplı kutuların üretiminde kullanılır.
C dalga: Yaş sebze meyve dahil, pek çok ürünün ambalajında kullanılır.
E dalga: Oldukça ince bir dalgadır, güzel baskı yapılabilmesi nedeniyle, tüketici ambalajı üretiminde yaygın olarak kullanılır.
Çift dalga: Güçlü yapısı nedeniyle büyük yükleri taşıyabilir, üst üste istiflenmeye çok uygundur. Patlamaya, delinmeye karsı dayanıklıdır. Ağır ürünlerin, dökme ürünlerin, dökme ürünlerin ambalajında, teleskopik kutular olarak tanımlanan narenciye ve çiçek kutularında kullanılır.
Üç dalga: Çeşitli dalga cinslerinin özelliklerini bir araya getirdiği için hacimli ve çok ağır ürünlerin tasıma ambalajı olarak kullanılır. Kalınlığı 12mm’ye kadar çıkabilir.
Tek yüzlü: Çeşitli dalga cinslerinde üretilen tek yüzlü, ofset baskılı karton laminasyonunda; dekoratif amaçlı ve sargılık olarak kullanılabilir.
Kullanılan Kağıtlar
-
Kraft Liner
Uzun elyaflı olan, çam, köknar, ladin gibi yumuşak odunlu ağaçlardan, sülfat prosesi ile üretilen yüksek mukavemetli bir kâğıt türüdür. Kraft, Almanca’da kuvvetli anlamına gelmektedir. Orman bakımından zengin ülkelerde üretilen kraft kâğıtları, yeterli üretimi olmayan ülkelere ihraç edilirler.
Yurdumuzda kraft liner üretimi bulunmamaktadır. Kraftliner ihtiyaçları yurt dışından ithal edilmektedir.
Kraft kâgıtlar, genellikle esmer yani doğal renkte üretilirler, ancak istenirse tamamen beyaz veya sadece üst yüzeylerinde beyaz selüloz kullanılarak, White Top adıyla da üretilebilirler. Dayanıklılık göstergesi olan patlama değerleri 3,5-5 kPa, ağırlıkları ise 115-450 gr/m2 arasında değişebilir.
-
Test Liner
İkincil elyaf üzerine esmer veya beyaz birincil veya ikincil elyaf eklenerek üretilen iki veya üç katlı liner kâğıtlarıdır. Geri kazanmanın büyük önem taşıdığı günümüzde yaygın kullanımları vardır. Patlama değerleri 2-3,5 kPa ağırlıkları ise 115-350 gr/m2 arasında değişebilir. Katkı maddeleri kullanılarak neme mukavemetleri artırılabilir.
-
NSSC
Odunu kısa elyaflı olan akağaç, hus, okaliptüs gibi sert ağaçlardan, kısmen mekanik, kısmen kimyasal yolla üretilen bu kâğıt türü; oluklu mukavvaların ondüle tabakasının üretiminde kullanılır. Bu tür kâğıtlar elyaf yapıları nedeniyle nem ve ısı ile aldıkları sekli korurlar. Üretim yöntemlerini tanımlayan Neutral Sulfite Semi Chemical sözcüklerinin baş harfleri ile tanımlanan bu kâğıtlar, 85-200 gr/m2 olarak üretilebilirler. En yaygın kullanılan gramajları ise 112-150 gr/m2’dir. Üretildikleri ülkelere göre içlerindeki ikincil elyaf katkısı % 10-50 arasında değişir.
-
Schrenz
Her çeşit eski kâğıt elyafından yararlanılarak üretilen, genellikle gri renk görünümlü, istenirse renklendirilerek liner ve fluting olarak kullanılabilen düşük mukavemetli kâğıtlardır. Patlama değerleri 2 kPa altında olup, ağırlıkları 90-350 gr/m2 arasında değişir.
-
Geri Kazanılmış Kâğıt (Recycled)
Tamamı ikincil elyaftan üretilen kâğıtlardır, mukavemetleri düşüktür, ancak çeşitli katkı maddeleri kullanılarak arttırılabilir. Ağırlıkları 85-220 gr/m2 arasında değişebilir. Recycled (dönüşen) kâğıtların hammaddesi olan ikincil elyaf ; eski oluklu mukavva kutular, oluklu fabrikalarının ürettiği ıskarta, kullanılmış kraft torba gibi kâğıt kaynaklarından sağlanır. Bu kâğıtlar, farklı katkı maddeleri ve farklı elyaf kullanılarak üretildiklerinde, liner kağıdı olarak da artan oranlarda kullanılmaktadırlar. İkincil elyaf kullanmanın çevre faktörü dışında kâğıt fiyatlarına ekonomik olarak yansıyan pozitif taraflarının yanı sıra; yüzey ezilme, kopma, patlama gibi mekanik özelliklerinin zayıflaması, kullanılan hammaddeye bağlı olarak kalite farklılıkları göstermesi gibi negatif tarafları da vardır.
-
Saman Fluting
Samanın yarı kimyasal olarak işlenmesi ile elde edilen birincil elyafa, yaklaşık % 60 oranında ikincil elyaf katılarak, genellikle 90-160 gr/m2 olarak üretilen fluting kâğıtlarıdır. Yüzey ezilme değerleri yüksek olmasına karsın, nemden kolay etkilenirler. Ülkemizde 1977 yılından beri üretilmekte olan bu cins kâğıtların kullanımı yaygındır.
Fefco Kodları:
(Bilgisayarınıza indirebilirsiniz)